Dzień tradycji i święto pracy górniczej

4 grudnia obchodzimy Barbórkę – święto, które łączy górniczą tradycję z pamięcią o świętej Barbarze. To ważny dzień dla górników, ich rodzin oraz wszystkich związanych z przemysłem wydobywczym. Tego dnia oddaje się hołd pracy pod ziemią i przypomina o jej trudach.

Święta Barbara od wieków jest patronką górników, marynarzy i rybaków. Według legendy poniosła męczeńską śmierć w IV wieku za wierność chrześcijańskiej wierze. Dla górników symbolizuje ochronę przed nagłymi wypadkami i odwagę w trudnych warunkach pracy.

Jak świętujemy Barbórkę?

Barbórka rozpoczyna się mszą świętą w intencji górników. Nabożeństwa odbywają się w kościołach oraz cechowniach kopalń. Następnie górnicze orkiestry maszerują ulicami, grając tradycyjne marsze. W wielu miejscowościach organizowane są akademie, koncerty i spotkania towarzyskie. Ważnym elementem obchodów są karczmy piwne – tradycyjne biesiady górników, podtrzymujące zawodowe i koleżeńskie więzi.

Życzenia dla Barbary – nie tylko górnicy świętują

Barbórka to także imieniny Barbary, co czyni ten dzień radosnym świętem również dla rodzin. Zwyczaj składania życzeń Barbarom jest w Polsce głęboko zakorzeniony. Tradycyjnie składa się życzenia wszystkim Barbarom, życząc im zdrowia, szczęścia i pomyślności. Święto to łączy w sobie radosny charakter imieninowy z powagą i szacunkiem dla ciężkiej pracy górniczej.

Kim była święta Barbara?

Święta Barbara, patronka górników, marynarzy, rybaków i żołnierzy, znana jest jako opiekunka osób pracujących w trudnych i niebezpiecznych warunkach. Choć jej życie owiane jest legendami, tradycja głosi, że była córką bogatego kupca Dioskura i poniosła męczeńską śmierć w IV wieku, odmawiając wyrzeczenia się wiary. W górnictwie jej opieka kojarzona jest z ochroną przed nagłą śmiercią, co czyni ją postacią szczególnie bliską sercu każdego, kto pracuje pod ziemią.

Wyzwania polskiego górnictwa – rentowność i przyszłość

Mimo uroczystego charakteru Barbórki, polskie górnictwo stoi dziś przed poważnymi wyzwaniami. Spadające ceny węgla oraz zmniejszone zapotrzebowanie na surowiec powodują, że wiele kopalń zmaga się z trudnościami finansowymi. Tylko w ciągu ostatnich dwóch lat wydobycie w polskich kopalniach spadło o 19%.

W tle obchodów Barbórki szczególnie wyraźnie rysuje się sytuacja Lubelskiego Węgla Bogdanka – jedynej dużej kopalni w Polsce działającej poza systemem dotacji państwowych. Bogdanka, która wciąż osiąga jedne z najwyższych wyników efektywności w kraju, zmuszona jest konkurować z dotowanymi kopalniami na Śląsku, co zwiększa presję na zarząd spółki i jej pracowników.

Transformacja energetyczna a przyszłość górnictwa

Zmiany klimatyczne i polityka Unii Europejskiej wymuszają transformację energetyczną. Bogdanka inwestuje w odnawialne źródła energii, magazynowanie energii i technologie produkcji wodoru. W 2023 roku uruchomiła farmę fotowoltaiczną o mocy 3 MW, planując jej rozbudowę do 30 MW.

Te działania mają zabezpieczyć przyszłość kopalni i zapewnić rozwój regionu. Bogdanka chce zaspokoić 10% rocznego zapotrzebowania województwa lubelskiego na energię elektryczną do 2030 roku.

Refleksja nad przyszłością

Barbórka to czas świętowania, ale także refleksji nad przyszłością górnictwa. Polskie kopalnie stoją przed wyzwaniem dostosowania się do nowych realiów energetycznych. Górnicy, ich rodziny i całe społeczności związane z przemysłem wydobywczym z nadzieją patrzą w przyszłość, choć droga do zmian nie będzie łatwa.

oprac.red.