Inne

Warto wiedzieć

Blue Monday - czy to naprawdę będzie najgorszy dzień roku? Prawda o depresji

Blue Monday - czy to naprawdę będzie najgorszy dzień roku? Prawda o depresji

Ponoć najbardziej depresyjny dzień roku przypada w najbliższy poniedziałek 20 stycznia

Trzeci poniedziałek stycznia, w tym roku przypadający na 20 stycznia, zyskał miano Blue Monday, czyli najbardziej depresyjnego dnia w roku. Termin ten został po raz pierwszy użyty w 2005 roku przez Cliffa Arnalla, brytyjskiego psychologa z Cardiff University. Arnall opracował wzór matematyczny, który rzekomo pozwalał wyznaczyć ten szczególnie przygnębiający dzień, biorąc pod uwagę czynniki meteorologiczne, psychologiczne i ekonomiczne. Krótki dzień, brak słońca, niedotrzymane noworoczne postanowienia oraz długi po okresie Świątecznym miały składać się na mieszankę wywołującą obniżony nastrój.

Marketingowy mit czy rzeczywistość?

Jak się jednak okazało, teoria Blue Monday miała swoje korzenie w działaniach marketingowych. Arnall współpracował z biurem podróży Sky Travel, które wykorzystało koncepcję najbardziej depresyjnego dnia roku do promowania ofert egzotycznych podróży. Wielu ekspertów podważyło naukowe podstawy tego wyliczenia, wskazując na brak rzetelnych badań potwierdzających istnienie takiego dnia. Mimo to Blue Monday wciąż pojawia się w mediach, skłaniając do refleksji nad zdrowiem psychicznym.

Depresja — globalne wyzwanie zdrowotne

Choć Blue Monday może być mitem, depresja jest realnym problemem zdrowotnym. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w 2020 roku na depresję chorowało 280 mln ludzi na całym świecie. To schorzenie dotyka 5% dorosłych i 5,7% osób powyżej 60. roku życia. Coraz częściej występuje też u dzieci i nastolatków. WHO szacuje, że do 2030 roku depresja stanie się najczęściej diagnozowaną chorobą na świecie.

W Polsce problem ten jest również poważny. Statystyki wskazują, że depresja dotyka nawet co dziesiątego pacjenta zgłaszającego się do lekarza pierwszego kontaktu. Niestety ponad połowa przypadków pozostaje nierozpoznana, a jedynie część osób otrzymuje odpowiednie leczenie.

Edukacja i wsparcie jako fundamenty profilaktyki

W obliczu narastającego problemu depresji kluczowe jest podnoszenie świadomości społecznej na temat zdrowia psychicznego. Wczesna diagnoza oraz dostęp do skutecznego leczenia mogą znaczną poprawić jakość życia osób zmagających się z depresją. Warto podkreślić rolę wsparcia bliskich oraz specjalistycznej pomocy psychologicznej i psychiatrycznej.

Przykładem innowacyjnego podejścia do wsparcia zdrowia psychicznego jest polska aplikacja MoodMon, która zwyciężyła w międzynarodowym konkursie Bupa Eco-Disruptive 2024. Oparta na sztucznej inteligencji platforma monitoruje osoby zmagające się z nawracającą depresją i chorobą afektywną dwubiegunową, pomagając w szybkiej reakcji na pogorszenie stanu zdrowia psychicznego.

Potrzeba działań i otwartości na rozmowę

Blue Monday może być chwytliwym terminem, ale poważna rozmowa o zdrowiu psychicznym powinna trwać przez cały rok. Współczesne społeczeństwo musi zrozumieć, jak ważna jest empatia i wsparcie dla osób borykających się z depresją. Edukacja, otwartość na rozmowę i dostęp do profesjonalnej pomocy to fundamenty skutecznej walki z tym schorzeniem.

Jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich zmaga się z objawami depresji, nie wahaj się szukać pomocy u specjalistów. Rozmowa może być pierwszym krokiem do poprawy zdrowia psychicznego.

oprac. red.